Voorwoord

Voorwoord (Lees asb eers, indien dit u eerste keer by hierdie blog is, anders kan u gerus met die blad afrol ondertoe om by die blog uit te kom)

Daar het ‘n gedagte in my opgekom toe ek nog redelik jonk was, dat alles wat geskryf of gedruk is nie die volle waarheid is nie. Later het ek besef dat alles wat gelees kan word, bestaan uit kaf en korrels. Nog later het ek besef dat niks in die materie volmaak is nie, daarom kan geen geskrif net uit korrels bestaan nie. Die geskrifte wat jy voor jou het, liewe leser, moet asseblief op dieselfde grondslag beoordeel word. Ek vra jou nie om alles wat jy lees te aanvaar nie, maar soek die korrels volgens jou begrip en gewete uit.
Ongeveer halfpad deur my lewe het ‘n argument, in ‘n baie goeie gees met ‘n goeie vriend van my plaasgevind. Die vriend is ‘n seviele ingenieur en ons het gepraat oor ‘n ontwerp van ‘n staalbalk wat verkry kan word deur ‘n bestaande I balk tandvormig te sny en dan die “tande” op mekaar vas te sweis om ‘n groter balkdiepte en dus ‘n groter dravermoë te verkry.

Fig. 1
‘n Solide I balk word tandgewys gesny en dan word die twee helftes teenoor mekaar geskuif en weer aan mekaar gesweis om weer ‘n dieper I balk te vorm.
Fig. 2
Die vergrote I balk wat meer as 3 keer die dravermoë van die oorspronklike balk sal hê, sonder dat die gewig vermeerder.

Hierdie mag vir die leek ‘n bietjie te tegnies wees, maar wees egter geduldig, ek probeer die verskil in siening verduidelik.
My argument was dat sweislas S nie te kort mag wees nie, want dit sal tot gevolg hê dat die las gaan skuifskeur (shear). Hy het gesê daar is nie daardie soort spanning in die middel van ‘n balk nie. Eintlik was ek met my matriek ‘n bietjie vermetel om met ‘n ingenieur te stry oor iets in sy vakgebied. Ons verskil het gekom omdat ons die voorwerp verskillend gesien het. Hy het Fig. 2 as ‘n eenheid gesien, wat dit werklik was! Daarteenoor het ek dit as twee aparte balke gesien, omdat as sweislas S korter word, beweeg dit nader na 0, wanneer dit werklik twee balke is. Op een of ander lengte van die sweislas sou dit skuifskeur. Die ingenieur het later toegegee dat ek reg was, maar dit is nie van belang nie. Wat ek probeer tuisbring is dat verskillende mense op verskillende maniere na ‘n geskrewe stuk kyk en ek gaan geensins ‘n leser kwalik neem indien hy of sy van my verskil nie.
Dat ek met die geskrifte op mense se tone gaan trap is onvermydelik, maar as dit nie die geval was nie; waarom skryf ek dan? Indien die leser net ‘n paar “korrels” ontdek, is ek verheug en weet ek dat dit die moeite werd was. Sien tog maar die teenstrydighede oor, soos wanneer ek bv. snedigheid veroordeel terwyl ek self dikwels snedige dinge skryf. Ek self is baie ver van volmaak af, sien tog maar die foute oor.
Ook is ek nie ‘n taalkundige nie en daar is beslis baie ruimte vir verbetering, om vloeiende leesgemak te verseker, maar ek vra tog dat verandering versigtig gedoen moet word, aangesien ‘n woord verandering ‘n bedoelde begrip verlore kan laat raak.

Thursday, February 11, 2016

Jan Winkel



Jan Winkel
           
            Jan was die middelste van die vyf broers in hulle gesin. Sy pa se plaas was nie groot nie en daar was nie ‘n moontlikheid dat hy die beroep wat hy geken het, naamlik boerdery, kon beoefen nie. Jan het besluit om ‘n klein winkeltjie op hulle woonplaas te begin. In ‘n klein buitekamertjie het hy begin om ware op klein skaal aan die plaaswerkers van die omgewing te verkoop. Dit was 1948. Om in die aanvraag na sy negosieware te voldoen, moes hy ‘n ruimer winkel tot sy beskikking  hê. Die logiese oplossing was om dorp toe te verskuif! Kort voor lank het ‘n mooi dorpsnooi sy potensiaal raakgesien en hulle is getroud.
            Die nuwe winkel het baie meer voorraad vereis en Jan het geweet dat sy voortbestaan daarvan afgehang het, dat sy ware goedkoper as die ander winkels s`n moes wees! Gedurende daardie tyd het hy die naam Jan Winkel gekry. Die voordeel wat die nuwe naam as advertensie gehad het, het hy eers later besef. Die lae winsgrens op sy produkte het veroorsaak dat hy en Annie geen luukse kon bekostig nie, hulle kon ook nie assistente bekostig nie en moes alleen al die werk doen, soos om die nuwe voorraad op die rakke te pak. Dit was die ‘maer jare’ en soms was die versoeking groot om van die lekkernye op die winkelrakke te eet, maar hulle het die versoeking weerstaan. Die ander winkel eienaars het met die tyd al minder geword en Jan en Annie se winkel al groter en groter, sodat meer en meer personeel in diens geneem moes word.
            Die drie kinders wat hulle in die wêreld gebring het, het baie meer voorregte gehad as wat hulle destyds vir hulleself gegun het, maar hulle kon dit op daardie tydstip bekostig. Hulle kinders het hulle met ‘n goeie sin vir waardes opgevoed, maar dit het nie verhoed dat twee van hulle gedurende hulle universiteits jare, ‘n ander denkrigting as hulle ouers, gekry het nie. Een het egter op die ou weë voortgegaan, maar die ander twee het elkeen ‘n ander beroep gekies eerder as om winkelier te wees. Jan en Annie was bejaard en het besluit om ‘n beduidende aandeel in hulle winkel te verkoop. Twee van hulle kinders het die transaksie reeds in 1992 verwelkom, maar hulle een seun het die transaksie teengestaan. Demokrasie was aan die orde van die dag en een kon nie staande bly teen twee nie. Gedurende 1994 was daar darem nog ‘n geringe voordeel om te verkoop.
            Wat het toe met die eens florerende winkel gebeur? Die nuwe eienaars was baie in hulle skik met die omset en het begin om die lewe te geniet. Op die winkelrakke was baie voorraad wat ‘n ontwikkelde samelewing benodig, daarom het die nuwe eienaars ook aan hulle familie en vriende toegang tot die winkel gegee. Die talle kinders het net soveel lekkergoed uit die winkel weggedra as wat hulle wou, sonder om selfs die rakke reg te pak. Die volwassenis het hulle so vergryp aan die voorraad dat hulle gou groter nommers klere moes aanskaf! ‘n Nuwe probleem het begin kop uisteek. Die voorraad op die winkelrakke het vinniger verminder as wat dit aangevul is. Die leweransiers van die produkte, wou nie meer voorraad lewer, as die uitstaande skuld nie vereffen word nie. Die banke wou ook nie meer krediet verskaf nie en het die onderneming as onkredietwaardig bestempel. Hoe lank gaan die eens florerende onderneming nog kop bo water hou? Tot 2026?    
             

No comments:

Post a Comment